Waterstof als brandstof van de toekomst - project KICIS onderzoekt de mogelijkheden in Zeeland

Hoe veilig is het gebruik van waterstof? Deze vraag houdt je waarschijnlijk niet elke dag bezig, tenzij je meewerkt aan het project KICIS. Deze samenwerking tussen onder andere KicMPI en kennis- en innovatienetwerk Schelde Safety Network onderzoekt onder andere de toepassingsmogelijkheden en veiligheid van waterstof in de industrie. Best spannend, want waterstof toepassen staat nog in de kinderschoenen. In dit interview vertellen Maarten Janssens, directeur Veiligheidscentrum Zeeland, en Jeroen Meijering, directeur van het Schelde Safety Network, over het belang van dit onderzoek.

Het grensgebied Zeeland-Vlaanderen bruist van innovatie en bedrijvigheid. Mooi, maar ook uitdagend, want hoe garanderen we een veilige werkvloer in de toekomst? De vragen over veiligheid vanuit zowel het bedrijfsleven als de overheid, ziet het Schelde Safety Network als kans. “Door de krachten te bundelen van het bedrijfsleven, de overheid en onderwijsinstellingen, vergroten we de veiligheid op de werkvloer, leren we van elkaar en groeien we als regio,” aldus Jeroen. “We ontwikkelen veiligheidstrainingen en stimuleren kennisdeling met allerlei projecten waar we trots op zijn. Een mooi voorbeeld daarvan is het KICIS-project uit het filmpje, waarin waterstof centraal staat. Want hoe veilig is het? Kunnen we het grootschalig toepassen, en zo ja, hoe? Binnen twee jaar zijn dat precies de vragen waar KICIS antwoord op geeft.”

Ook Maarten Janssens speelt een belangrijke rol in het project. Als directeur van het Veiligheidscentrum Zeeland in Vlissingen stelt hij het terrein van 26.000 m² beschikbaar om te oefenen met het blussen van waterstofbranden. Normaliter wordt het centrum gebruikt voor trainingen op het gebied van EHBO, brandbestrijding en oefeningen voor veiligheidsregio’s. “Het mooie is dat we situaties hier zo realistisch mogelijk kunnen naspelen,” vertelt hij. “Waterstof brandt heel anders dan aardgas. De hittestraling is anders, je ziet de vlam niet bij daglicht en er komt geen rook vrij. De warmtecamera’s zijn niet in staat te meten hoe warm zo’n brand precies wordt, maar we schatten ergens tussen de 1000 en 2000 graden. De protocollen die je normaal zou volgen, werken nu niet. Je kunt geen waterschild plaatsen om hitte af te houden. Van een overall die brandweerlieden normaliter dragen, is binnen no-time niets meer over als ze te dicht in de buurt komen. Dit soort risico’s brengen we in kaart. Gecontroleerd, natuurlijk! Onze waterstofinstallatie – die speciaal voor het project gebouwd is - lijkt een simpel stel flessen en buizen, maar is best gevaarlijk. Waterstof hoeft alleen maar in aanraking te komen met zuurstof en een vonk om te ontploffen. Daarom spoelen we alles (computergestuurd) door met stikstof, zodat alle zuurstof uit het systeem is. Je merkt het wel aan me, ik vind dit scheikundige element eraan ontzettend leuk. Ik wilde vroeger niets liever dan scheikunde studeren en had thuis een heel lab gebouwd. Nu leef ik die droom. Dat is naast leuk ook ontzettend waardevol. De triple helix van bedrijven, kennisinstellingen en overheidinstanties maakt dat mogelijk.”

Maar waterstof is slechts één van de aandachtsgebieden van het Schelde Safety netwerk. “Zo zijn we ook bezig met een project waarbij we onderzoeken of drones taken van de mens over kunnen nemen. Bijvoorbeeld of ze kunnen ondersteunen bij het afleggen van bewakingsrondes, monitoring van een gebied of het verzamelen van dynamische informatie bij incidenten. In maart 2023 is een groep studenten van de universiteit van Eindhoven gestart met een eerste verkenning,” vertelt Jeroen. “Het netwerk groeit ook flink, niet alleen binnen de provincie. We zijn nu met een groep van onder andere (petrochemische)bedrijven, overheden, kennisinstituten, innovatiecentra en universiteiten uit Zeeland en Vlaanderen die van wanten weten. De leden bepalen wat er aan activiteiten ontwikkeld wordt. Er wordt niet veel vergaderd, er wordt vooral veel gedaan!

Ook jouw input impact laten maken? Ontdek de mogelijkheden via https://scheldesafetynetwork.com/.